Czym jest gotowość?
Nauczyciele często mówią o gotowości, ale co oznacza ten termin? Zazwyczaj termin ten był używany w odniesieniu do umiejętności rozwojowych, które dziecko powinno nabyć przed rozpoczęciem nauki w szkole. Jednak w dzisiejszym społeczeństwie dzieci rozpoczynają naukę w coraz wcześniejszym wieku, więc termin gotowość najczęściej odnosi się do umiejętności, które dziecko musi opanować, zanim nauczy się czytać i pisać – co zwykle ma miejsce w pierwszej klasie lub później. Ludzie są z natury rozwojowi, a gotowość dziecka zaczyna się już w chwili narodzin. Musimy raczkować zanim zaczniemy chodzić, wydawać wczesne dźwięki zanim zaczniemy mówić i bazgrać zanim zaczniemy pisać. Podstawowym sposobem, w jaki rodzice przygotowują dzieci do późniejszego rozwoju edukacyjnego, jest interakcja z dziećmi. Począwszy od narodzin, ważne jest, aby dorośli rozmawiali, czytali, śpiewali i bawili się ze swoimi dziećmi.
W ciągu pierwszych kilku lat życia młode mózgi są w okresie najszybszego wzrostu, a między neuronami w mózgu rozwijają się ważne synapsy. Za każdym razem, gdy rodzice wchodzą w interakcję ze swoimi dziećmi, promują to ważne „okablowanie mózgu”. Czytając dziecku codziennie, zapewniasz mu ważny kontakt z językiem. Dzieci uwielbiają, gdy im się czyta i mogą prosić o wielokrotne czytanie tej samej książki. Wiele dzieci nabywa wczesne umiejętności czytania poprzez zapamiętywanie książek, z którymi miały wielokrotny kontakt. Twoje dziecko odniesie również ogromne korzyści z bogatego w umiejętności czytania i pisania środowiska domowego. Otocz swoje dziecko językiem tak często, jak to możliwe i w tak wielu formach, jak to możliwe – od książek telefonicznych po książki z przepisami, od notatników po fiszki. Dziecko powinno mieć dostęp do wielu różnych książek i materiałów, aby zachęcić je do wczesnych prób czytania i pisania.
Od małych dzieci oczekuje się zwykle wielu innych kompetencji uważanych za podstawowe dla gotowości w przedszkolu i zerówce. Obejmują one takie umiejętności jak pojęcia koloru, kształtu, rozmiaru, pozycji i kierunku, dopasowywania i sortowania oraz rozpoznawania liter alfabetu i cyfr. Rodzice powinni wspierać naukę tych podstawowych pojęć i umiejętności w domu poprzez pozytywną interakcję z dziećmi. Ważne jest, aby pamiętać, że rozwój dziecka odbywa się krok po kroku i że istnieją ogromne różnice indywidualne. Chociaż panuje powszechna zgoda co do uznanych kamieni milowych rozwoju, mogą istnieć znaczące (i normalne) różnice między dziećmi, dlatego należy podkreślać wiek rozwojowy, a nie wiek chronologiczny.
Jak mogę pomóc mojemu dziecku przygotować się do przedszkola?
Gotowość zaczyna się od urodzenia.
Rodzice i nauczyciele chcą, aby małe dzieci rozpoczynające naukę w przedszkolu były gotowe do nauki i czerpania korzyści ze szkoły. Bycie gotowym to proces rozwojowy, który rozpoczyna się już w chwili narodzin. Podstawowym sposobem, w jaki rodzice przygotowują dzieci do późniejszego rozwoju edukacyjnego, jest interakcja z dziećmi. Ważne, aby rodzice rozmawiali, czytali, śpiewali i bawili się z dziećmi. W ciągu pierwszych kilku lat życia młode mózgi są w okresie najszybszego wzrostu, a między neuronami w mózgu rozwijają się ważne synapsy. Za każdym razem, gdy rodzice wchodzą w interakcję ze swoimi dziećmi, promują to ważne „okablowanie mózgu”. Jakich umiejętności potrzebuje moje dziecko? Pamiętaj, że jesteś pierwszym i najważniejszym nauczycielem swojego dziecka. Jedną z najlepszych rzeczy, jakie możesz zrobić, aby wspierać rozwój umiejętności swojego dziecka, jest częste czytanie mu książek. Czytając dziecku codziennie, zapewniasz mu znaczący kontakt z językiem. Dzieci uwielbiają, gdy im się czyta i mogą prosić o wielokrotne czytanie tej samej książki.
Małe dzieci w przedszkolu stykają się z koncepcjami, które są podstawowe dla późniejszych umiejętności czytania, pisania i matematyki. Umiejętności te obejmują rozpoznawanie kolorów, kształtów i rozmiarów, znajomość pozycji i kierunków, umiejętność dopasowywania i sortowania oraz rozpoznawanie liter alfabetu i cyfr. Jest wiele rzeczy, które można zrobić w domu, aby pomóc zbudować podstawy dla pojęć i umiejętności, które dziecko będzie rozwijać w przedszkolu.
Rozmawiając z dzieckiem i bawiąc się z nim…
- omawiaj kolory, kształty i rozmiary, które widzisz wokół siebie.
- opisuj pozycje, takie jak „do środka/na zewnątrz” i „nad/pod” i ćwicz dopasowywanie oraz sortowanie za pomocą zwykłych przedmiotów domowych.
- ćwicz rozpoznawanie liter alfabetu i cyfr.
- szukaj i wskazuj w książkach te elementy, którymi dzielisz się z dzieckiem.
Dziecko najlepiej uczy się poprzez aktywne, praktyczne działania – zwłaszcza te, które są dla niego interesujące! Rozmawiając i bawiąc się z dzieckiem, pomagasz mu przygotować się do przedszkola, a jednocześnie oboje dobrze się bawicie. Umiejętności akademickie i wiedza to tylko jeden z elementów gotowości. Małe dzieci uczą się jako „całe istoty” – nie tylko poznawczo, ale także fizycznie, społecznie, emocjonalnie i twórczo. Socjalizacja jest ważną częścią doświadczenia przedszkolnego, ponieważ dzieci uczą się komunikować z innymi, wyrażać uczucia, dzielić się i współpracować. Bez tych umiejętności dziecku trudno będzie stać się częścią społeczności uczącej się w klasie. Małe dzieci powinny brać udział w różnorodnych doświadczeniach i sytuacjach społecznych przedszkolem, bawiąc się i komunikując z innymi dziećmi na tym samym poziomie rozwoju. Trzeba pamiętać, że rozwój dziecka odbywa się krok po kroku i że istnieje wiele indywidualnych różnic. Chociaż w teorii rozpoznajemy kamienie milowe rozwoju, mogą istnieć ogromne (i normalne) różnice między dziećmi, dlatego należy brać pod uwagę przede wszystkim wiek rozwojowy, a nie chronologiczny.